Văn hóa là hồn cốt, là bản sắc của dân tộc! Dân tộc Mường là dân tộc Việt cổ, có văn hóa gắn liền với. lịch sử nghìn năm của dân tộc ta. Tuy không có văn tự, nhưng Sử thi Đẻ Đất Đẻ Nước khẩu truyền qua những láng mo Mường, mang những nét tương đồng với truyền thuyết con rồng cháu tiên trăm trứng nở ra trăm con từ thuở hồng hoang. Qua thời gian dài khảo cứu, thu thập, hiệu chỉnh, sản xuất thử nghiệm và đưa ra thị trường, các sản phẩm rượu từ công thức men lá ấy đã nhận được sự đón nhận, đánh giá cao của các bậc tiền bối, các quý vị khách hàng... Hợp tác xã Thạch Yên ra đời với sứ mệnh khôi phục, bảo tồn và đưa nét truyền thống văn hóa ẩm thực dân tộc Mường và những sản vật địa phương chất lượng cao, đậm bản sắc cổ truyền giới thiệu ra trong và ngoài. huyện, tỉnh. Một trong những sản phẩm đặc sắc chính là rượu nếp râu Yên Thượng. Sản phẩm này là sự chất lọc tinh túy từ cội nguồn và sự kỳ diệu của thiên nhiên.
Trong cuốn Sử thi thần thoại Đẻ Đất Đề Nước song ngữ Việt - Mường( bản cổ, xuất bản 1975) còn lưu truyền cách thức làm men rượu độc đáo của người Mường xưa.
Chương XIV - Tìm Rạo (Rượu) còn ghi lại:
“ Lấy lúa phơi nắng, phơi khô.
Lên đồi lấy rễ mật củ
Lên rú lấy da cây mun
Cây giai men, lá xà can
Lấy cỏ gia lộng
Cỏ cách dạ hơn
Xuống dốc lấy cỏ rậm rì rậm rạch
Cây dớn đen chân đen tay
Đem về giã làm bột
Giã ra làm bánh
Nặn lại xếp vào rồ
Nhấc vào đống ổ rơm.
Được ba đêm đem ra hơ khói.
Được men tốt, men lành”
Men là linh hồn của rượu!
Xã Yên Thượng cũ (nay sáp nhập là xã Thạch Yên) với độ cao 500 mét so với mực nước biển, không khí mát lành, rừng núi hùng vĩ hoang sơ là mảnh đất địa lính nhân kiệt, có huyền tích Vó (Giếng) Vua lưu truyền câu chuyện gia đình Thánh Tân Viên, có Chùa Khánh linh thiêng - di tích lịch sử cách mạng những xứ đồng ruộng bậc thang có mạch nước ven sườn núi, cả năm mới có một vụ, chẳng hợp phân gio. Nhờ chất đất và mạch giếng thiêng Vó Vua mà trổ bông đơm hạt. Gạo dẻo thơm ngon, đồng bảo cấy chỉ để dùng vào cúng lễ đất trời, ma chay lễ tiệc. Gạo đồ xôi chín, rắc. men lá 14 vị thảo dược dân tộc Mường, ủ 30 ngày đem cất rượu (còn gọi là đồ, thiêu rượu). Công cụ xưa nồi đồng chõ (gọi là cuốp) gỗ ba ba, ngưng tụ bằng chảo thiếc) nước mát trên cao nên phương pháp chưng cất này dân gian gọi là thủy thượng.
